വ്യത്യസ്ത സമയം പിന്തുടരുന്ന രാജ്യങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്രകള് പലപ്പോഴും ജെറ്റ് ലാഗിന് കാരണമാകാറുണ്ട്. പ്രത്യേകിച്ചും യൂറോപ്പ്, അമേരിക്ക പോലുള്ള ദീര്ഘദൂര രാജ്യങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്രകള്ക്കിടയിലാണ് കൂടുതല് പേരും ജെറ്റ് ലാഗ് അനുഭവപ്പെടുന്നത്. കാരണം, ഈ രാജ്യങ്ങളിലെ സമയക്രമം നമ്മുടെ ശരീരത്തിന്റെ ഇന്റേണല് ഘടികാരത്തോട് പൊരുത്തപ്പെടുന്നതല്ല. സമയ വ്യത്യാസം മൂലം നമ്മുടെ ശരീരം അപ്രതീക്ഷിത മാറ്റങ്ങളിലേക്കു നീങ്ങുമ്പോള് ഉറക്കക്കേട്, ക്ഷീണം, ദഹനസമസ്യ, മനസ്സമാധാനക്കേട് തുടങ്ങി പല അസ്വസ്ഥതകളും പ്രത്യക്ഷപ്പെടാറുണ്ട്.
യാത്രയിലേക്കു പുറപ്പെടുന്നതിനു കുറേ ദിവസം മുന്പ് തന്നെ യാത്രാകാര്യമുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ സമയക്രമത്തിലേക്ക് ഉറക്കക്രമം ക്രമീകരിക്കാന് ശ്രമിക്കുക. മൂന്നു മുതല് അഞ്ച് ദിവസം വരെ ഇതിന് മാറ്റം വരുത്തുന്നത് നല്ലതായിരിക്കും.
ഇന്റേണല് ബോഡി ക്ലോക്ക് നയിക്കുന്നത് പ്രകാശമാണ്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ സമയം ക്രമപ്പെടുത്തുന്നതിന് പ്രകൃതിദത്തമായ സൂര്യപ്രകാശം അതിവിശേഷം സഹായകരമാണ്. പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങളിലേക്കാണ് യാത്രയെങ്കില് വൈകുന്നേരങ്ങളില് സൂര്യപ്രകാശം സ്വീകരിക്കുക. കിഴക്കന് രാജ്യങ്ങളിലേക്കായാല് രാവിലെ സൂര്യനേ കാണുക.
ദീര്ഘദൂര വിമാനയാത്രകളില് ഇടയ്ക്കിടെ ചെറുവ്യാസനം ചെയ്യുന്നത് ജെറ്റ് ലാഗ് കുറക്കാന് സഹായിക്കുന്നു. ഇത് രക്തചംക്രമണം വര്ധിപ്പിക്കുകയും ശരീരത്തെ പുതിയ സമയക്രമത്തില് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവരുകയും ചെയ്യും.
യാത്രയ്ക്കു മുമ്പും യാത്രയ്ക്കിടയിലും കൂടുതല് വെള്ളം കുടിച്ച് ശരീരത്തെ നന്നായി ഹൈഡ്രേറ്റ് ചെയ്യുന്നത് അത്യാവശ്യമാണ്. കഫീനും ആല്ക്കഹോളും ഒഴിവാക്കേണ്ടതാണ്. ഇവ ശരീരത്തെ നിര്ജലീകരിക്കാനും ഉറക്കമില്ലായ്മയ്ക്ക് കാരണമായിത്തീരാനും സാധ്യതയുണ്ട്.
നമ്മുടെ ഉറക്ക ചക്രം നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഹോര്മോണാണ് മെലാടോണിന്. മിതമായ സ്ക്രീന് ഉപയോഗവും മൊബൈല് ഫോണിനോടുള്ള അകലം മെലാടോണിന് നിലനിര്ത്താനും ഉറക്കത്തിലും അതിന്റെ ഗുണഭാഗം ഉറപ്പാക്കാനും സഹായകമാണ്. മെലാടോണിന് സപ്ലിമെന്റ് ഉപയോഗിക്കേണ്ടത് ഡോക്ടറുടെ നിര്ദ്ദേശപ്രകാരം മാത്രം.
ജെറ്റ് ലാഗ് ഒരു ചെറിയ ബുദ്ധിമുട്ട് മാത്രമാണെങ്കിലും അതിന്റെ പ്രതികൂലഫലങ്ങള് ജീവിതത്തെ ബാധിക്കാതിരിക്കാനായി ചെറിയ മുന്കരുതലുകള് സ്വീകരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ശരിയായ തയ്യാറെടുപ്പും ശരീരത്തിനൊത്ത രീതിയിലുള്ള സംരക്ഷണവുമാണ് ആരോഗ്യകരമായ വിദേശയാത്രയുടെ രഹസ്യം.